In een Kamerbrief van 3 juli 2025 heeft de staatssecretaris van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) aangekondigd hoe de aanpassing van de pachtregelgeving eruit komt te zien. Eerst volgt een internetconsultatie. Naar verwachting wordt het wetsvoorstel in het voorjaar van 2026 naar de Tweede Kamer gestuurd.

De kern van de aanpassing is het stimuleren van langlopende pacht met een vrijere pachtprijs. Tegelijkertijd wordt kortlopende (geliberaliseerde) pacht minder aantrekkelijk gemaakt. Nieuw is dat in pachtovereenkomsten duurzaamheidsafspraken opgenomen kunnen worden. Ook komt er een agrarische bedrijfsmatigheidstoets.
Duurzame langlopende pacht
Nieuw is de introductie van een duurzame langlopende pacht met een minimale looptijd van 24 jaar. Doel hiervan is om jonge agrariërs meer zekerheid te bieden voor hun bedrijfsontwikkeling, waardoor zij makkelijker financiering kunnen verkrijgen.
De pachtprijs mag in principe vrij worden bepaald, maar wordt wel gekoppeld aan een agrarische prijsindex. Na afloop van de termijn (minimaal 24 jaar) kan de verpachter besluiten de grond zelf te behouden. Er geldt geen continuatierecht, zoals bij de oude reguliere langlopende pacht.
Kortlopende (geliberaliseerde) pacht
De kortlopende pacht blijft bestaan, met een maximale looptijd van 12 jaar. Deze vorm is bedoeld om grijze pacht te voorkomen. Wel wordt een nieuw prijsstelsel ingevoerd, waarbij de toegestane pachtprijs stijgt naarmate de looptijd langer is. Voor kortere looptijden geldt dus een lagere maximumprijs dan voor langere looptijden. Deze pachtvorm wordt ook mogelijk voor opstallen.
Teeltpacht
De teeltpacht blijft vrijwel ongewijzigd. Deze overeenkomst is bedoeld voor teelten waarbij vruchtwisseling noodzakelijk is, zoals bollen, lelies en pootaardappelen. Teeltpacht geldt voor één- of tweejarige teelten, en de pachtprijs wordt bepaald door de markt. Er komt een lijst van gewassen waarvoor geen teeltpachtovereenkomst mag worden gesloten.
Natuurpacht
Nieuw is de introductie van natuurpacht. Deze is bedoeld voor percelen met een natuurdoel. De minimale looptijd voor los land wordt zes jaar. Pachtprijzen kunnen onderling worden afgesproken, maar er gelden maximale pachtnormen om te hoge prijzen te voorkomen.
Agrarische bedrijfsmatigheidstoets
Omdat er nu regelmatig discussie is bij de rechter over de vraag of een pachter nog voldoende agrarische activiteiten ontplooit, komt er een agrarische bedrijfsmatigheidstoets. Deze moet ervoor zorgen dat pachtgrond daadwerkelijk bedrijfsmatig agrarisch wordt gebruikt en beschikbaar blijft voor jonge landbouwers en zij-instromers. De toets geldt voor alle pachtvormen, met uitzondering van de teeltpacht.
Nieuw is dat na het bereiken van de AOW-leeftijd de pachter moet aantonen dat nog aan de bedrijfsmatigheidseis wordt voldaan. Op verzoek van de verpachter kan deze toets elke zes jaar opnieuw plaatsvinden.
Duurzaamheidsbepalingen
Er komt een lijst met goedgekeurde duurzaamheidsbepalingen die in pachtovereenkomsten opgenomen kunnen worden. Denk aan afspraken over duurzaam bodembeheer, landschap, natuurbeheer en waterkwaliteit.
Pachtprijzenbesluit
Tot slot overweegt de staatssecretaris om jaarlijkse schommelingen in het Pachtprijzenbesluit 2007 te voorkomen. Daartoe wordt overwogen de pachtnormen voortaan over meerdere jaren vast te stellen.
Heb je hier vragen over of wil je hierover sparren? Neem dan gerust contact met ons op of met de agrarische afdeling. We denken graag met je mee.