Belastingschulden, selectieve betaling en Covid-19 pandemie

Ilona Vinke, werkzaam bij de vestiging Heesch, is in haar juridische, digitale pen geklommen om te bloggen voor OOvB.

De ondernemers in Nederland (en overige landen natuurlijk) hebben flink wat voor de kiezen gehad in 2020. In 2021 wordt het er niet gemakkelijker op. Er komt een faillissementsgolf aan in de tweede helft van 2021, zo voorspelt PWC en de Leidse universiteit. Ilona haakt hierop in betreffende selectieve betalingen.

Afgelopen februari verscheen er een rapport van PWC en de Leidse universiteit waarin staat dat er in het derde en vierde kwartaal van 2021 een faillissementsgolf zal komen in Nederland. De reden daarvan is onder andere (het innen van) de miljarden aan uitgestelde belastingschuld.

Daar loop jij wellicht zelf als ondernemer tegen aan, maar ook jouw toeleveranciers en afnemers krijgen hier mee te maken. Uitstel van betalingen, moeite hebben met het incasseren van je vorderingen, druk op liquiditeiten. Kortom, er staat ons dit jaar nog een en ander te wachten.

Daarmee hangt samen dat ondernemers keuzes (moeten) gaan maken. Welke schuldeisers betalen ze wel of bij voorrang. En welke schuldeisers worden niet betaald. Dat is het leerstuk van selectieve betaling en het kan gepaard gaan met (bestuurdersaansprakelijkheids-) risico’s.

De jurisprudentie op dit vlak is complex en nog niet uitgekristalliseerd, zeker niet in combinatie met de fiscale aansprakelijkheid en Covid-19 pandemie.

Uitgangspunt is dat een bestuurder steeds op grond van eigen afweging mag bepalen welke schuldeisers van de vennootschap wanneer betaald worden zonder dat hij rekening hoeft te houden met preferentie van schuldeisers. In een situatie waarin de vennootschap heeft besloten haar activiteiten te staken en er niet voldoende middelen zijn om de schuldeisers te voldoen danwel eigen faillissement aanvraagt bestaat die autonomie nog steeds, maar met dien verstande dat (i) een bestuurder schuldeisers die aan de vennootschap zijn gelieerd niet met voorrang mag betalen en (ii) een bestuurder geen betalingen met voorrang mag voldoen waarbij hij een persoonlijk belang heeft (tenzij hij kan aantonen dat er bijzondere omstandigheden zijn die deze betalingen rechtvaardigen).

Een van de vragen die speelt is hoe in deze situatie moet worden omgegaan met de relatie tussen de selectieve betaling, de Covid-19 pandemie en de aansprakelijkheid. Onder andere in combinatie met de brede steunpakketten en steunmaatregelen vanuit de overheid die juist bedoeld zijn om de doorlopende crediteuren te betalen. Daarbij spelen zoals gezegd de oplopende belastingschulden als gevolg van uitstel ook een belangrijke rol.

De problematiek is te uitgebreid om hier volledig weer te geven. Het advies aan alle ondernemers is dan ook dat zodra zij te maken krijgen met selectieve betalingen in overleg treden met een adviseur om mogelijk risico’s te beperken. De keerzijde van de medaille is dat zodra je te maken krijgt met niet betalende debiteuren je de meeste kans maakt om jouw vordering betaald te krijgen wanneer je niet (meer) te lang wacht met het incasseren ervan.